Ο λόγος για τις δημοπρασίες ενεργειακής αποδοτικότητας, ένα μοντέλο ενεργειακών παρεμβάσεων το οποίο χρησιμοποιείται ήδη σε αρκετές χώρες της Ευρώπης, καθώς δίνει τη δυνατότητα με τα κονδύλια που διαθέτει κάθε φορά η πολιτεία να αναβαθμίζονται πολύ περισσότερα κτήρια, συγκριτικά με άλλες μεθόδους - όπως η επιδότηση των ιδιοκτήτων, μέσω προγραμμάτων σαν το «Εξοικονομώ κατ’ Οίκον».
Πιλοτικός διαγωνισμός το φθινόπωρο
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Ν», αν και το ΥΠΕΝ έχει διασφαλίσει ένα ποσό περί τα 20 εκατ. ευρώ για τη διενέργεια δημοπρασιών, ο προϋπολογισμός του πρώτου πιλοτικού διαγωνισμού του φθινοπώρου θα είναι αρκετά μικρός, καθώς θα κινείται γύρω στο 1 εκατ. ευρώ. Ο λόγος είναι πως το υπουργείο θέλει σε πρώτη φάση να δοκιμάσει την εφαρμογή του εργαλείου, ώστε να διαπιστωθεί πώς θα λειτουργήσει στην πράξη.
Σε κάθε περίπτωση, το ΥΠΕΝ «βλέπει» αυτό το μοντέλο ως συμπληρωματικό στα προγράμματα εξοικονόμησης μέσω παροχής επιδότησης. Ενδεικτικό είναι πως, παράλληλα με τον σχεδιασμό της πιλοτικής δημοπρασίας, τον Ιούνιο αναμένεται να προκηρύξει ένα νέο «Εξοικονομώ κατ’ Οίκον», προϋπολογισμού 250 εκατ. ευρώ, για την ενεργειακή αναβάθμιση τουλάχιστον 22.500 κατοικιών.
Το νέο «Εξοικονομώ» θα έχει ελάχιστες διαφοροποιήσεις από το πρόγραμμα που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, με μία ίσως από τις σημαντικότερες το γεγονός ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, θα προστεθεί μία επιπλέον κατηγορία δικαιούχων, για ακόμη μεγαλύτερα ατομικά ή οικογενειακά εισοδήματα, οι οποίοι θα λαμβάνουν μόνον επιδότηση επιτοκίου για το δάνειο που θα συνάψουν. Επίσης, βελτιωμένη θα είναι η διαδικασία ηλεκτρονικής υποβολής των αιτήσεων, ώστε να μην ανακύψουν τα προβλήματα διακοπών λειτουργίας του πληροφοριακού συστήματος, που είχαν παρουσιαστεί στο «Εξοικονομώ» ΙΙ.
Λίστα επιλέξιμων παρεμβάσεων αναβάθμισης
Από την άλλη πλευρά, η φιλοσοφία της πιλοτικής δημοπρασίας ενεργειακής αποδοτικότητας θα είναι παρόμοια με τους ανάλογους διαγωνισμούς στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, όπου η πολιτεία καθορίζει το σύνολο των επιλέξιμων παρεμβάσεων αναβάθμισης (π.χ. θερμομονώσεις, αλλαγές κουφωμάτων, αναβαθμίσεις συστημάτων θέρμανσης). Οι εταιρείες ή οι κοινοπραξίες που θα συμμετάσχουν θα υποβάλουν τη λίστα των κατοικιών που σχεδιάζουν να αναβαθμίσουν ενεργειακά, ενώ θα είναι στη διακριτική τους ευχέρεια ποιες παρεμβάσεις θα προγραμματίσουν για κάθε ακίνητο και ποιες όχι.
Έτσι, θα μπορούν π.χ. να επιλέξουν να συμπεριλάβουν στη λίστα τους μόνο σπίτια που θα αναβαθμιστούν ριζικά, ή και κατοικίες στις οποίες θα κάνουν «στοχευμένες» παρεμβάσεις (για παράδειγμα, εγκαθιστώντας ηλιακούς θερμοσίφωνες). Ο ανάδοχος που θα επιλεγεί θα είναι η εταιρεία ή η κοινοπραξία που θα υποβάλει εκείνο το σχέδιο το οποίο, για το ποσό που θα διαθέσει η πολιτεία, θα πετυχαίνει τη μεγαλύτερη ενεργειακή εξοικονόμηση.
Πάντως, με δεδομένο ότι κάθε συμμετέχων θα πρέπει να προσεγγίσει έναν σεβαστό αριθμό ιδιωτών, ώστε να συμπεριλάβει τα ακίνητά τους στην προσφορά του, είναι πιθανή η εμπλοκή και των εταιρειών προμήθειας ρεύματος και φυσικού αερίου, ανοίγοντας έτσι για αυτές έναν ακόμη δρόμο για την παροχή ενεργειακών υπηρεσιών στους πελάτες τους. Από την άλλη πλευρά, το ΥΠΕΝ θέλει να προχωρήσει διερευνητικά, καθώς συμμερίζεται τον φόβο για πυροδότηση τάσεων συγκεντροποίησης στους επαγγελματικούς κλάδους που «αγγίζει» η ενεργειακή εξοικονόμηση, όπως επίσης και για αύξηση του εισαγόμενου σχετικού εξοπλισμού.
Μείωση του κόστους
Η εμπειρία του εξωτερικού δείχνει πως μέσω των δημοπρασιών μειώνεται κατακόρυφα το κόστος των παρεμβάσεων, αφού έχουν καταγραφεί ελαττώσεις έως και 40% ανά Ktoe (χιλιάδες τόνους ισοδύναμου πετρελαίου). Επίσης, επειδή οι διαγωνισμοί αφορούν αναβαθμίσεις μαζικής κλίμακας, κατά κανόνα σε αυτούς λαμβάνουν μέρος μεγάλες τεχνικές εταιρείες ή κονσόρτσιουμ.
